Kısırlık, günümüzde her 10 kişiden 1’inde veya her 5 çiftten 1’inde görülebilen yaygın bir sağlık sorunudur. Beslenme alışkanlıkları, stres, çevresel faktörler ve yaşam tarzındaki değişiklikler kısırlık oranlarının giderek artmasına neden olmaktadır. Kısırlık hem erkek hem de kadın kaynaklı olabilir. Bu nedenle kısırlık tedavisinde çiftlerin her ikisi de detaylı muayenelerden geçirilerek en uygun tedavi yöntemi belirlenir.
İçindekiler
En sık kullanılan yöntemlerden biri olan aşılama tedavisi (IUI – İntrauterin İnseminasyon), baba adayından alınan kaliteli spermlerin doğrudan anne adayının rahmine yerleştirilmesini sağlayarak gebelik şansını artıran bir tekniktir.
Aşılama Tedavisi Nedir?
Aşılama tedavisi, çiftlerde kısırlığa neden olabilecek faktörleri bypass ederek döllenmeyi kolaylaştıran bir yardımcı üreme yöntemidir.
Baba adayından alınan sağlıklı sperm hücreleri, laboratuvar ortamında özel yöntemlerle hazırlanır ve doğrudan anne adayının rahmine yerleştirilir. Döllenme, tüp bebek yönteminde olduğu gibi laboratuvar ortamında değil, doğal olarak rahim içinde gerçekleşir. Kadın üreme sisteminde ciddi bir sorun yoksa ve spermler doğrudan rahme bırakıldığında döllenme şansı yüksekse, aşılama tedavisi önerilebilir.
Aşılama tedavisi, gelişmiş ve güvenli bir teknik olması nedeniyle en sık uygulanan kısırlık tedavilerinden biridir.
Aşılama Tedavisi Kimlere Yapılabilir?
Aşılama tedavisi, bazı hafif kısırlık vakalarında önerilen ilk basamak yardımcı üreme tedavisidir.
- Sperm hareketliliğinde veya kalitesinde hafif düşüklük olan erkekler
- Rahim ağzında mukus problemi olan kadınlar (Sperm geçişini zorlaştıran durumlar)
- Açıklanamayan kısırlık vakaları
- Düzensiz yumurtlama sorunu yaşayan kadınlar
- Cinsel işlev bozukluğu nedeniyle doğal yollarla gebelik elde edemeyen çiftler aşılama tedavisi için uygun denilebilir.
Aşılama tedavisi, tüplerin tamamen tıkalı olduğu, sperm sayısının çok düşük olduğu veya ileri yaş nedeniyle yumurta rezervlerinin azaldığı durumlarda etkili olmayabilir. Bu gibi durumlarda tüp bebek tedavisi daha uygun bir seçenek olabilir.
Aşılama Tedavisi Başarı Oranı Nedir?
Tek bir aşılama tedavisinde gebelik şansı yaklaşık %20 civarındadır. Tedavi 2-3 defa tekrarlandığında başarı oranı %80-90 seviyelerine kadar çıkabilir. Anne adayının yaşı, yumurta rezervi, rahim sağlığı ve sperm kalitesi gibi faktörler başarı oranını doğrudan etkiler.
Eğer 3 defa aşılama sonrası gebelik elde edilemezse, çiftler genellikle tüp bebek tedavisine yönlendirilir.
Aşılama Tedavisi Başarı Oranı Nedir?
Aşılama Tedavisi Nasıl Yapılır?
Aşılama tedavisi, belirli aşamalarla gerçekleştirilen planlı bir süreçtir. Aşılama tedavisi aşamaları şu şekildedir:
1. Yumurtalıkların Uyarılması:
Anne adayının yumurtalıkları, yumurtlama ilaçları ile uyarılır ve olgun yumurta üretimi sağlanır.
2. Yumurtanın Olgunlaştırılması:
Gelişen yumurtalara, döllenmeye hazır hale gelmesi için çatlatma iğnesi uygulanır.
3. Sperm Hazırlığı:
Baba adayından alınan sperm örneği, özel laboratuvar teknikleri ile yıkanır ve en kaliteli, en hareketli spermler seçilir.
4. Aşılama İşlemi:
Seçilen sağlıklı spermler, ultrason eşliğinde ince bir kateter yardımıyla anne adayının rahmine doğrudan enjekte edilir.
5. Gebelik Testi:
Aşılamadan yaklaşık 12-15 gün sonra gebelik testi yapılarak tedavinin başarılı olup olmadığı kontrol edilir.
Aşılama tedavisi, kısa sürede tamamlanan ve ağrısız bir işlemdir.
Aşılama Tedavisi Kaç Gün Sürer?
Aşılama tedavisi genellikle 15 gün süren bir süreçtir. Anne adayı, yumurtalık takibi ve ilaç tedavisi için 3-4 defa kontrole çağrılabilir. Baba adayı ise sadece sperm örneği vermek için bir kez kliniğe gelmelidir. Aşılamadan 12-15 gün sonra gebelik testi yapılır.
Aşılama Tedavisi Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler
Aşılama tedavisinin ardından hafif kasık ağrısı ve lekelenme tarzında kanamalar normal kabul edilir. Ancak şiddetli ağrı veya yoğun kanama olursa mutlaka doktora başvurulmalıdır.
- İlk birkaç gün dinlenmek önerilir.
- Ağır egzersizlerden ve yorucu aktivitelerden kaçınılmalıdır.
- Rahat kıyafetler tercih edilmelidir.
- Beslenmeye dikkat edilmeli, sağlıklı ve doğal besinler tüketilmelidir.
- Sigara ve alkol kullanılmamalıdır.
- Stresten uzak durulmalı ve olumlu düşünceler benimsenmelidir.
